Dok svjetski mediji izvještavaju o napadima iračke vojske, koalicionih snaga, ruskih snaga i pobunjeničkih frakcija na područja i položaje pod kontrolom terorističke organizacije poznate kao tzv. Islamska država, ISIL, IDIL ili Daesh, u isto vrijeme na zapadu Afrike još jedna ekstremna i militantna organizacija nastavlja sa terorisanjem civila, čineći zločine uključujući ubistva, otmice i pljačke.
To je Boko Haram, teroristička organizacija, osnovana na sjeveroistoku Nigerije, u sklopu pobune koja je zahvatila područja država Kamerun, Čad i Niger. “Boko Haram” u slobodnom prevodu znači kao “zabranjeno zapadno obrazovanje”. Sekta je osnovana 2002. godine od strane Mohammed Yusufa, koji je zarobljen i pogubljen od strane nigerijskih snaga sigurnosti 2009. godine. Vođenje organizacije tada preuzima Abubakar Shekaua, bivši zamjenik Yusufa, i organizacija je postala više nasilna. Oružani napadi su eskalirali u smislu učestalosti i intenziteta. Boko Haram propagira uspostavu “čiste” islamska država sa šerijatskim zakonima, zaustavljanje svega onoga za šta oni smatraju da je „vesternizacija“. Zalažu se za zabranu interakcija sa zapadnim svijetom, a takođe se protive vladi Nigerije. Grupa je poznata zbog napada na muslimanske vjerske službenike, kršćane i vladine ciljeve, kao i za napade na crkve, džamije, škole i policijske stanice. Grupa je postala zloglasna zbog masovnih otmica. Nasilje povezano sa ekstremnom organizacijom Boko Haram je rezultiralo sa oko 20.000 ubijenih u periodu između 2002. i 2015. godine a više od 2,6 miliona ljudi je protjerano iz svojih domova. Vlada SAD-a je 13. novembra 2013. godine, ovu grupu proglasila terorističkom organizacijom, a 22. maja 2014. godine, Vijeće sigurnosti Ujedinjenih naroda dodalo je Boko Haram na svoju listu terorističkih organizacija, zbog povezanosti sa al-Kaidom i al-Kaidom islamskog Magreba. Boko Haram je preuzeo odgovornost za otmicu više od 200 djevojaka 2014. godine u gradu Chibok, pokrajina Borno. Izvori finansiranja za Boko Haram nisu utvrđeni pouzdano, ali se vjeruje da se djelomično finansiraju od pljački banaka i od strane drugih ekstremnih grupa.
Istraživači Global Analitike su boravili na prostoru Zapadne Afrike, te su proveli istraživanja kao i analizu trenutnih dešavanja po pitanju nasilnog ekstremizma, koja idu u prilog činjenici da ova ekstremna organizacija nastavlja sa brutalnim akcijama protiv civila. Posebno su okrutni u progonu i otmicama žena i djece. Po podacima Amnesty Internationala oko 2.000 djece su bila u zatočeništvu snaga Boko Harama, takođe na hiljade žena je bilo otetu u oružanim akcijama ove zločinačke organizacije. Boko Haram je javno iskazao lojalnost tzv. Islamskoj državi, čime je prihvatio i terorističku ideologiju koju zastupa ova najveća teroristička organizacija na svijetu.
Dvadeset četvero ljudi je poginulo u posljednjem napada, kada su pripadnici Boko Harama otvorili vatru na civile u drugom napadu u ovoj sedmici. Napadači su vatru otvorili vozeći se na motociklima, pucajući po masi civila, a većina žrtava su bile žene. Napad se dogodio na sjeveroistoku Nigerije u blizini grada Madagali, u pokrajini Adamawa, što je prikazano na slici ispod.
Po procjenama američke obavještajne agencije (CIA) procijenjeno brojno stanje Boko Harama je oko 9.000 ljudi, uključujući i ćelije specijalizovane za samoubilačke bombaške napade. Napadajući na vojne baze i banke, Boko Haram je stekao kontrolu nad ogromnim količinama oružja i novca. Boko Haram je poznat i po angažovanju i obuci žena bombaša-samoubica, a posljednji takav napad dogodio se 27.decembra 2015. godine u području grada Madagali, kada su dvije žene izvršile samoubilački napad na tržnici.
Boko Haram promoviše verziju islama, poznatu kao “haram”, ili zabranjeno, po kojem je za muslimane zabranjeno da učestvuju u bilo kakvim političkim ili društvenim aktivnostima povezanim sa zapadnim društvom. Te zabrane uključuju i glasanje na izborima, nošenje odjeće za koju oni odrede da je neprikladna ili prihvatanje sekularnog sistema obrazovanja.
Vođa Boko Harama
Vođa terorističke organizacije Boko Haram je Abubakar Muhammad Shekaua, te se pouzdano zna da je rođen u selu Shekaua u sjeveroistočnoj nigerijskoj pokrajini Yobe.
Neki podaci govore da je on u svojim kasnim 30-im godinama, dok postoje i teorije da je u srednjim 40-im godinama. To je samo jedan od mitova vezanih za ovog ekstremistu, koji je sljedbenik radikalnih učenja. Prošle godine je pokušan i atentat na njega, ali je preživio taj napad. Američka vlada je ponudila nagradu u iznosu od 7 miliona dolara za informacije o lokaciji gdje se nalazi ovaj najtraženiji čovjek u zapadnoj Africi. Shekaua ne komunicira direktno sa vojnicima, komunicira sa nekoliko odabranih vođa ćelija, ali i sa njima je kontakt minimalan. Shekaua nema karizmatični niz niti ima posebne govorničke vještine, ali on ima intenzivnu ideološku opredijeljenost i bezobzirnost.
Osnovni podaci o terorističkoj organizaciji Boko Haram:
- Teroristička organizacija Boko Haram je osnovana 2002. godine
- Službeno arapsko ime, Jama’atu Ahlis Sunna Lidda’awati Wal-Jihad, što znači “Ljudi posvećeni širenju učenja Poslanika i za džihad”.
- U početku je Boko Haram bio fokusiran na suprotstavljanje zapadnom načinu obrazovanja
- Pokrenuli su vojne operacije u 2009. godini sa ciljem stvaranja islamske države u Nigeriji
- Boko Haram je 2013. godine stavljen na popis terorističkih grupa vlade SAD-a
- Proglasili su kalifat u područjima pod njihovom kontrolom 2014. godine
- Većina teritorije koju je držao Boko Haram, sada je pod kontrolom nigerijske vojske
- Procjenjeno brojno stanje Boko Harama je oko 9.000 ljudi
Uvažavajući trenutno stanje u Nigeriji, koja je najmnogoljudnija afrička država, kao i aktivnosti Boko Harama, prijetnja od njih će nestati samo ako vlada Nigerija uspije smanjiti hronično siromaštvo u regionu na sjeveroistoku Nigerije. U ovom području Boko Haram ima određenu podršku civilnog stanovništva i zato je neophodno ojačati obrazovni sistem, a takođe je potrebno osnaživati i nevladin sektor u cilju prevencije nasilnog ekstremizma u ovom regionu.