U 2015. godini broj ljudi koji traže azil u EU porasli su na 1.26 miliona, s čim je pokrenuta trenutna migrantska kriza, dok se na prvih šest mjeseci 2017. godine smatra da je preko 2.657 ljudi izgubilo život na Mediteranu (do 28. juna 2017). U 2016. godini procijenjeno je da je 5,022 života izgubljeno na Mediteranu, dok je u 2015. godini, broj izgubljenih života iznosio 3,771.
Samo u 2015. i 2016. godini više od 2,5 miliona ljudi zatražilo je azil u EU. Vlasti u državama članicama izdale su 593.000 prvostepenih odluka o azilu u 2015. godini – više od polovine njih je pozitivno. Frontex, agencija za kontrolu granica EU, prikuplja podatke o ilegalnim prelazima spoljnih granica EU registrovanih od strane nacionalnih vlasti. U 2015. i 2016. godini otkriveno je više od 2,3 miliona ilegalnih prelaza. Migracije su već godinama prioritet EU, te je preduzeto i nekoliko mjera za upravljanje krizom i poboljšanje sistema davanja azila. Prema istraživanju Eurobarometra iz 2017. godine, 73% Evropljana i dalje želi da EU učini više za upravljanje ove situacije. Migracija je takođe bila prioritet shodno rezultatima istraživanja Eurobarometra 2016. godine, piše EUROPARL.
Antiimigracioni sentiment porastao je širom Evrope u posljednjih nekoliko godina, a sadašnja migrantska kriza u Evropi podijelila je javno mnijenje sa mnogim bivšim protivnicima migracije koje su se mijenjale nakon što su vidjeli uznemirujuće slike u medijima djece i odraslih koji su umrli na putu ka Evropi.
- Migrantska kriza i ekonomski benefiti
Iako migranti mogu pomoći u podsticanju radne snage, postoji strah među opreznijim posmatračima migrantske krize u Evropi da mnogi migranti koji dolaze sa Bliskog Istoka i Afrike nisu kvalifikovani ili obrazovani, te stoga mogu opteretiti i dodatno izazvati pritisak na državne finansije.
Anti-imigracione grupe tvrde da će priliv migranata dovesti do daljnjeg pritiska na javne usluge, kao što su sistemi zdravstvene zaštite, stanovanja i obrazovanja. Drugi tvrde da neto migracija (imigracija minus emigracija) teži da ponudi više koristi od nedostataka uz viši porezni prihod od radnika imigranata.
Atmosfera koja stvara negativne stavove naspram migranata, nije samo prisutna i u Evropi, već i u Americi. Tako je odluka Donalda Trumpa, koja je podijelila američku javnost, o zabrani putovanja za državljane nekoliko većinski muslimanskih zemalja izazvala debatu, ne samo o sigurnosnim implikacijama imigracije, već i njenom ekonomskom utjecaju.
Novoobjavljeno istraživanje iz Nacionalnog biroa za ekonomska istraživanja pokazuje da izbjeglice pružaju neto doprinos ekonomiji kroz poreze koje plaćaju tokom svog boravka, suprotstavljajući to tezi da usporavaju ekonomiju zbog oslanjanja na socijalna primanja. Trumpova zabrana se prvobitno suočila sa snažnim pravnim izazovima, ali je kasnije Vrhovni sud potvrdio zabranu u nešto užoj formi, piše Bussines Insider.
Prema Trumpovom planu, maksimalan broj izbjeglica koje mogu ući u SAD u fiskalnoj 2017. godini vjerovatno će pasti sa 110.000 na 50.000 osoba, navodi Pew Research. Oko 3 miliona izbjeglica je ušlo u SAD nakon što je Kongres usvojio Zakon o izbjeglicama 1980. godine, procjenjuje Pew.
Izveštaj ekonomista Notre Damea Williama Evanas i Daniela Fitzgeralda navodi da su “tokom prvih 20 godina u Sjedinjenim Državama izbjeglice koje su stizale kao odrasli od 18 do 45 godina doprinijele većoj akumulaciji prikupljenih poreza, nego što im je novca dato kroz socijalna davanja. Studija Notre Damea je prikupila podatke State Departmenta kako bi stvorila uzorak od 20.000 izbjeglica koji su ušli u zemlju između 1990. i 2014. godine. Autori takođe smatraju da su “što su izbjeglice mlađe kada se presele u Ameriku, vjerovatnije je da sustignu svoje lokalne vršnjake u obrazovnom i ekonomskom smislu.”
Istraživanje je takođe otkrilo da su izbjeglice koje su stigle prije 14. godine starosti do perioda između 19. i 24. godine završile srednju školu kada i američka omladina. Između 23. i 28. godine, te izbjeglice su imale iste stopu sticanja diploma na koledžu kao i stanovništvo SAD-a.
“Izbjeglice koje su stizale kao djeca svih starosnih dobi imaju mnogo veće stope upisa u školu od vršnjaka istog uzrasta koji su rođeni u SAD-u”, zaključuje istraživanje.
SAD troše u prosjeku 15.148 dolara za troškove preseljenja i 92.217 dolara za socijalnu pomoć od za prvih 20 godina boravka odraslih izbjeglica, naveo je NBER, navodeći izvještaj Notre Dame. U tom periodu prosječna odrasla izbjeglica plaća 128.689 dolara poreza – 21.324 dolara više od primljenih koristi.
Ovo istraživanje predstavlja samo ekonomski aspekt migracija. Trumpova kampanja za “zabranu muslimana” tokom predizbornog perioda usredotočila se na strahove od kriminala i terorizma, ali i prema ovom istraživanju, postoji puno dokaza koji pokazuju da su takve zabrinutosti neosnovane.
Neki ovu migrantsku kriz smatraju humanitarnom krizom, a drugi smatraju to izazovom i prijetnjom, dok ekonomisti imaju potpuno drugačiju sliku. Ekonomisti imaju tendenciju da vide veliki priliv izbeglica ne kao obavezu ili prijetnju – već kao priliku. Konkretno, Evropa se suočava sa velikim demografskim izazovima, populacija stari, a u mnogim zemljama se smanjuje, s obzirom i da ljudi napuštaju te zemlje. Prošle godine stopa mortaliteta je bila veća od stope natalitet u Grčkoj i Italiji (gdje je i došla velika većina migranata), a i u Njemačkoj (gdje je najveći broj migranata i stigao). Njemačka ekonomija stvara brže poslove nego što ih domaći stanovnici mogu popuniti. Sigurno je odgovor očigledan – Evropa ne bi trebala prihvatati samo izbjeglice, nego i zaželiti dobrodošlicu posljednjem povećanju radne snage. Kao što je nedavno napisao Thomas Piketty, proslavljeni autor knjige “Kapital u 21. vijeku”, kriza predstavlja “priliku za Evropljane da ubrzaju ekonomiju kontinenta”.
- Francuska želi doprinijeti rješavanju migrantske krize
Evropska “velika četvorka” – kontinentalne sile će prisustvovati samitu koji je organizirao francuski predsjednik Emmanuel Macron, čiji je cilj da se migrantska kriza u Evropi stavi pod kontrolu. Macron je takođe pozvao i tri afričke države na ove razgovore.
Diplomati su saopštili da će današnji samit, koji će biti domaćin Njemačkoj, Italiji i Španiji, kao i liderima Čada, Nigera i Libije, imati za cilj da izrade procijenu situacije.
Evropske zemlje se pitaju kako se baviti dolaskom stotina hiljada ljudi koji bježe od rata, siromaštva i političkog previranja na Bliskom istoku i Africi.
